Analiza cech konstrukcyjnych samochodu dostawczego z poprzecznie usytuowanym silnikiem

Konsekwencje zastosowania w samochodzie dostawczym przedniego napędu i usytuowania silnika poprzecznie, podobnie jak to ma miejsce w nowoczesnych samochodach osobowych, są liczne i w większości przypadków pozytywne. Można je kolejno przeanalizować rozpatrując następujące zagadnienia.

Liczba i jakość miejsc w kabinie.
Poprzeczne umieszczenie silnika w kabinie pozwala uzyskać płaską podłogę w strefie nóg kierowcy i pasażerów oraz przesunąć do przodu przednią ścianę kabiny. Dzięki temu kabina staje się przelotowa, wszystkie trzy miejsca są pełnowartościowe, zapewniając wygodną pozycję kierowcy i obydwu pasażerom. W dotychczasowych rozwiązaniach miejsce jednego z pasażerów było bardzo niewygodne ze względu na rozbudowaną pokrywę silnika

Izolacja termo-akustyczna kabiny
Z doświadczeń nad wyciszaniem kabin pojazdów wynika, że warunkiem uzyskania niskiej głośności wewnętrznej jest zapewnienie szczelności ścian kabiny sąsiadujących ze źródłem hałasu. Najlepsze wyniki, spełniające nawet z pewnym zapasem wymagania wynikające z odnośnych norm i przepisów, uzyskuje się w kabinach pozbawionych jakichkolwiek odejmowanych pokryw. Usytuowanie silnika w poprzek samochodu umożliwia zrezygnowanie z dostępu do niego od strony kabiny, co stwarza warunki uzyskania niskiej głośności wewnętrznej. Jest rzeczą oczywistą, że szczelna ściana przednia i połączona z nią na stałe podłoga zapewniają dobrą izolację cieplną i skutecznie chronią przed przedostawaniem się spalin.

Dostęp do silnika i jego osprzętu
Silnik znajduje się w wydzielonej komorze zaopatrzonej w pokaźnych rozmiarów pokrywę. Zapewnia to dobry dostęp do poszczególnych węzłów silnika w czasie czynności obsługowych i bieżących napraw. Celowi temu służy również wyjmowana przednia ściana nadwozia, a także pochylenie silnika do przodu lu’b do tyłu, stosownie do jego budowy.

Strefa zgniotu nadwozia
Z punktu widzenia czołowego zderzenia pojazdu, stworzenie niezbędnej strefy zgniotu nadwozia musi być brane pod uwagę w nowych konstrukcjach, toteż poprzeczne usytuowanie silnika jest korzystne. Szerokość silnika jest znacznie mniejsza niż jego długość. Umożliwia to uzyskanie wymaganej na zgnioty przestrzeni przy zachowaniu komory silnikowej o niewielkiej długości.

Siła napędowa
Cechą charakterystyczną samochodów z przednim napędem jest duży nacisk kół napędzanych — korzystny z uwagi na możliwość przeniesienia siły napędowej. Szczególnie cenne jest to, że duży nacisk występuje także przy nie obciążonym pojeździe. Cecha ta, nawet w nieco większym stopniu, występuje również przy silniku usytuowanym poprzecznie.

Zwartość i prostota układu napędowego
Układ napędowy napędzający koła przednie pojazdu usytuowany wzdłużnie lub poprzecznie ma zbliżony stopień zwartości konstrukcji, z nieznaczną przewagą na rzecz bloku poprzecznego. Również pod względem prostoty technologicznej układ poprzeczny jest korzystniejszy głównie dzięki zastąpieniu stożkowej przekładni głównej parą kół zębatych walcowych i możliwości stosowania tańszych łożysk.

Długość samochodu
Wskaźnikiem zwartości konstrukcji ,pojazdu może być stosunek długości przestrzeni użytkowej do długości całkowitej samochodu. W przypadku samochodów z poprzecznym silnikiem wartość tego wskaźnika wynosi, w zależności od odmiany, 0,56 do 0,62. Jest ona porównywalna do wartości spotykanych w innych samochodach z przednim napędem.

Kształt przestrzeni użytkowej
Samochody dostawcze z przednim napędem, dzięki zgrupowaniu mechanizmów napędowych w przedniej części pojazdu mają korzystnie rozwiązaną przestrzeń użytkową (mały wznios podłogi, duża wysokość wnętrza ułatwiająca prace przeładunkowe, płaska podłoga, stosunkowo duża długość i objętość strefy przeznaczonej na umieszczenie ładunków). Usytuowanie silnika wzdłuż lub w poprzek samochodu nie ma istotnego znaczenia ani wpływu na omówione wyżej zalety.

Problemy hamowania pojazdu
Usytuowanie silnika i mechanizmów napędu w strefie przedniej osi samochodu dostawczego sprawia, że rozkład nacisków na osie nie jest korzystny zwłaszcza przy nieobciążonym pojeździe. Na oś przednią przypada ponad 60% masy pojazdu, a w czasie hamowania następuje dalsze dociążanie przednich kół i odciążanie tylnej osi. Wyłania się więc problem takiego zaprojektowania pojazdu, aby przy jeździe bez ładunku, lecz z trzema osobami w kabinie nie dochodziło do odrywania tylnych kół od jezdni nawet w czasie najostrzejszego hamowania. Poprzeczne usytuowanie silnika pogarsza sytuację, gdyż znajduje się on przed przednią osią i nieco wyżej niż w przypadku usytuowania wzdłużnego. Pojawienie się jednak w produkcji seryjnej samochodu dostawczego z poprzecznie usytuowanym silnikiem dowodzi, że problem ten daje się rozwiązać.

Napęd wszystkich kół pojazdu
W samochodzie o klasycznym układzie napędu oraz w pojazdach przednionapędowych z silnikiem usytuowanym wzdłużnie uzyskanie odmiany z napędem wszystkich kół jest możliwe aczkolwiek okupione rozbudowaniem układu napędowego. Przy poprzecznym usytuowaniu silnika napędzanie wszystkich kół jest również możliwe, ale w stosunku do rozwiązania podstawowego zakres zmian jest większy. W szczególności konieczne jest wprowadzenie do układu napędowego dwu par przekładni stożkowych, co w sposób istotny odbija się na koszcie pojazdu. Jednakże obecnie, kiedy samochody szosowe (z napędzaną jedną osią) produkowane są wielkoseryjnie, a samochody uterenowione powstają jako odrębne konstrukcje w specjalistycznych zakładach są wytwarzane w nieporównywalnie mniejszych ilościach, warunek łatwego uzyskania odmiany 4 X 4 z każdego samochodu podstawowego rzadko kiedy jest wymagany i nie ma uzasadnienia ekonomicznego.